Cấu tạo của bồn cầu các loại và nguyên lý hoạt động chi tiết
TOTO Trần Thành
Th 4 13/11/2024
Nắm vững cấu tạo của bồn cầu giúp người dùng sử dụng thiết bị hiệu quả, dễ dàng xử lý các sự cố thường gặp và bảo trì thiết bị đúng cách. Nhằm mục đích để người dùng hiểu rõ hơn về cách thức hoạt động và tầm quan trọng của cách loại bồn cầu, bài viết này TOTO Tuấn Tú sẽ đi sâu vào tìm hiểu cấu tạo chi tiết của thiết bị này.
1. Cấu tạo của bồn cầu xổm truyền thống
Bồn cầu xổm truyền thống, hay còn gọi là bệt xí xổm, là loại bồn cầu phổ biến tại Việt Nam và nhiều quốc gia châu Á khác. Loại bồn cầu này có cấu tạo đơn giản, dễ lắp đặt và sử dụng, phù hợp với nhiều không gian vệ sinh khác nhau. Cấu tạo của bồn cầu xổm truyền thống bao gồm:
- Bệ xả (hay bệ ngồi): Đây là phần người sử dụng đứng để thực hiện việc vệ sinh. Bệ ngồi xổm được thiết kế sao cho người dùng có thể ngồi xổm, giúp mang lại lợi ích cho sức khỏe, theo nghiên cứu về tư thế tự nhiên khi đi vệ sinh.
- Két nước: Chứa nước sạch để xả, thường được đặt phía trên bệ ngồi.
- Lỗ vành xả nước: Khi xả nước, nước chảy theo vành bệ, tạo thành dòng xoáy mạnh mẽ giúp đẩy sạch chất thải xuống hố thải, đảm bảo vệ sinh sạch sẽ.
- Xi phông (hay con thỏ thoát nước): Phần này giữ một lượng nước vừa đủ để ngăn ngừa mùi hôi từ hố thải quay ngược trở lại vào trong bồn cầu, đảm bảo không khí trong phòng vệ sinh luôn trong lành.
- Miệng lỗ thoát nước thải: Là phần tiếp nhận chất thải từ bệ xả và dẫn chúng xuống hệ thống cống thoát nước của công trình.
Cấu tạo của bồn cầu ngồi xồm truyền thống
Với thiết kế đơn giản, dễ lắp đặt và sử dụng, bồn cầu xổm ít khi bị tắc nghẽn, là sự lựa chọn phổ biến ở nhiều khu vực. Tuy nhiên, do không mang tính thẩm mỹ và hiện đại như các loại bồn cầu khác, bồn cầu xổm hiện nay ít được sử dụng trong các công trình mới và dần ít xuất hiện trên thị trường.
>>> Xem thêm: Quốc tế bồn cầu là ngày nào? Nguồn gốc, ý nghĩ
2. Cấu tạo của bồn cầu 1 khối, bồn cầu 2 khối
Trên thị trường hiện nay có nhiều loại bồn cầu bệt, nhưng về cơ bản, các loại bồn cầu này đều có cấu tạo chung gồm bốn bộ phận chính. Cụ thể, bồn cầu gồm: két nước, thân bồn cầu (bệ ngồi), vòi xịt và nắp bồn cầu.
2.1. Két nước bồn cầu
Két nước bồn cầu bệt, hay còn gọi là bộ xả nước bồn cầu, đóng vai trò quan trọng trong việc xả nước để đẩy chất thải xuống bể phốt. Cấu tạo của két nước bao gồm nhiều bộ phận quan trọng:
- Phao bồn cầu (Float Ball, Float Cup): Bộ phận này giúp điều chỉnh mực nước trong bồn cầu. Khi nước đạt mức yêu cầu, phao sẽ nổi lên và tự động ngắt hệ thống cấp nước.
- Ống nạp lại (Refill Tube): Đây là bộ phận dẫn nước vào bồn chứa khi cần thiết, giúp cung cấp nước cho quá trình xả.
- Bóng bể (Ballcock): Khi được nâng lên nhờ chuỗi nâng, bóng bể cho phép nước chảy vào bồn cầu. Khi bóng chìm xuống, hệ thống tự động ngừng cung cấp nước.
- Lẫy gạt nước (Trip Lever): Đây là bộ phận dùng để xả nước. Một số thiết kế đặt nút này ở phía trên, trong khi những thiết kế khác có thể đặt ở bên trái hoặc phải bồn cầu.
- Xích nâng (Chain): Xích liên kết giữa cần gạt và nắp đậy cao su, giúp điều khiển quá trình xả nước.
- Van xả nước (Flapper): Chức năng của van này là mở và đóng cửa xả, cho phép nước từ két nước xuống bồn cầu.
- Ống tràn (Overflow Tube): Ống này ngăn ngừa tình trạng nước tràn ra ngoài, bảo vệ bồn cầu khỏi sự cố tràn nước.
- Nút xả nước (Flush Valve Seat): Đây là bộ phận được ấn để kích hoạt quá trình xả nước sau khi sử dụng bồn cầu.
- Đường nước xuồng bồn cầu (Inlet): Đường ống này dẫn nước từ két nước xuống bệt cầu để thực hiện quá trình xả chất thải.
Với cấu tạo này, két nước bồn cầu bệt đảm bảo hiệu quả trong việc xả nước, đồng thời giúp tiết kiệm nước và bảo vệ môi trường.
2.2. Thân bồn cầu
Cấu tạo của thân bồn cầu bao gồm các bộ phận quan trọng sau:
- Đường ống thoát chất thải (Outlet): Là đường ống dẫn chất thải từ bồn cầu xuống bể phốt hoặc hệ thống thoát nước, tùy theo thiết kế của từng loại bồn cầu.
- Đập chặn nước (Weir): Bộ phận này có tác dụng giữ lại một lượng nước nhất định trong bồn, giúp duy trì mức nước ổn định.
- Vùng chứa nước (Water Surface Area): Đây là diện tích chứa nước trong bồn cầu, giúp đảm bảo quá trình xả nước được hiệu quả.
- Water Seal: Là thể tích nước được giữ lại bởi Weir. Nó tạo ra một lớp chân không giữa ống dẫn chất thải và môi trường bên ngoài, đồng thời ngăn chặn mùi hôi từ hệ thống cống trào ngược lên bồn cầu.
- Đường ống xả nước (Rim Holes): Là các lỗ nằm trên vành bồn cầu, có chức năng dẫn nước từ bình chứa xuống lòng bồn, giúp thực hiện quá trình xả nước.
- Thân bồn cầu (Toilet Bowl): Là phần chính của thân bồn cầu, còn được gọi là bệ toilet, nơi người sử dụng tiếp xúc khi ngồi và thực hiện vệ sinh.
Những bộ phận này phối hợp với nhau để tạo nên một hệ thống bồn cầu hoạt động hiệu quả, giúp xả chất thải sạch sẽ và ngăn ngừa mùi hôi.
2.3. Nắp bồn cầu
Nắp bồn cầu có tác dụng che chắn bệ ngồi khi không sử dụng, giúp giữ vệ sinh cho bồn cầu và phòng tắm. Đặc biệt, để duy trì không khí trong lành và sạch sẽ trong không gian, bạn nên đóng nắp bồn cầu lại trước khi xả nước.
2.4. Vòi xịt vệ sinh (tùy chọn)
Được lắp đặt bên cạnh bồn cầu, cung cấp tính năng vệ sinh cá nhân bằng nước, mang đến sự tiện lợi và an toàn cho người sử dụng. Vòi xịt vệ sinh có thể được điều chỉnh theo nhiều chế độ khác nhau, phù hợp với nhu cầu của từng người.
Cấu tạo của bồn cầu bệt truyền thống
>>> Xem thêm: 15 Mẫu bồn cầu giá rẻ dưới 2 triệu bền đẹp, siêu tiết kiệm
3. Cấu tạo bồn cầu thông minh
Ngày nay, bên cạnh các loại bồn cầu bệt truyền thống, bồn cầu thông minh đang dần trở nên phổ biến và được nhiều hộ gia đình sử dụng. Sản phẩm này có cấu tạo phức tạp hợp so với bồn cầu thông thường. Tùy từng thương hiệu khác nhau mà cấu tạo của bồn cầu thông minh có thể thay đổi ít nhiều, tuy nhiên các bộ phận chính của loại bồn cầu này là:
- Thân bồn cầu: Đây là phần chính của bồn cầu, được thiết kế tương tự như bồn cầu thông thường. Thân bồn cầu chứa két nước và chỗ ngồi.
- Nắp bồn cầu thông minh: Phần nắp có thể được tích hợp nhiều chức năng như cảm biến tự động đóng/mở, hệ thống rửa tự động, và các chế độ xịt rửa. Nắp này thường có bảng điều khiển hoặc có thể điều khiển từ xa qua nút bấm hoặc ứng dụng.
- Hệ thống rửa tự động: Gồm vòi xịt đa chế độ, thường có các chế độ như rửa phía trước, rửa phía sau, và rửa massage. Người dùng có thể điều chỉnh nhiệt độ và áp lực nước để phù hợp với nhu cầu.
- Hệ thống sấy: Sau khi rửa, hệ thống sấy sẽ cung cấp luồng khí ấm để làm khô. Người dùng cũng có thể điều chỉnh nhiệt độ của luồng khí này.
- Hệ thống khử mùi: Một số bồn cầu thông minh có trang bị hệ thống khử mùi để lọc và loại bỏ mùi hôi ngay khi người dùng ngồi xuống, tạo cảm giác sạch sẽ và dễ chịu.
- Hệ thống sưởi ấm chỗ ngồi: Chỗ ngồi có thể được làm ấm, đặc biệt là vào mùa đông, giúp người dùng cảm thấy thoải mái.
- Bảng điều khiển: Nút bấm điều khiển thường được tích hợp ở cạnh nắp hoặc thông qua điều khiển từ xa. Một số bồn cầu còn hỗ trợ điều khiển qua ứng dụng di động, cho phép người dùng tùy chỉnh các tính năng từ xa.
- Cảm biến thông minh: Cảm biến phát hiện khi có người ngồi để tự động mở nắp, điều chỉnh nhiệt độ nước, nhiệt độ chỗ ngồi, và các chức năng rửa, đảm bảo tiết kiệm năng lượng.
- Nguồn điện: Bồn cầu thông minh cần nguồn điện để vận hành các chức năng hiện đại, thường có cáp nguồn riêng hoặc kết nối trực tiếp với hệ thống điện gia đình.
Cấu tạo bồn cầu thông minh TOTO
Các thành phần này phối hợp với nhau để tạo ra trải nghiệm tiện nghi, vệ sinh và thân thiện hơn cho người dùng so với bồn cầu truyền thống.
4. Cấu tạo của bồn cầu treo tường
So với bồn cầu 1 khối và 2 khối, bồn cầu treo tường có cấu tạo phức tạp hơn. Loại bồn cầu này bao gồm hai phần chính: phần âm tường và phần lắp bên ngoài tường, được thiết kế để tạo không gian gọn gàng và tối giản.
4.1. Phần âm tường
- Khung thép cố định: Đây là khung kim loại chịu lực cao, giữ bồn cầu cố định trên tường và có thể điều chỉnh độ cao để phù hợp với vị trí lắp đặt. Khung thép này thường được sơn tĩnh điện để chống gỉ sét, tăng độ bền khi lắp đặt âm tường.
- Két nước ẩn: Két nước này được gắn bên trong tường để tiết kiệm không gian. Nó có nhiệm vụ chứa nước dùng cho việc xả, giúp hệ thống xả nước hoạt động hiệu quả mà vẫn giữ cho thiết kế phòng tắm trở nên tinh tế.
- Bộ xả và đường ống nước: Bao gồm các đường ống nối từ nguồn nước đến két nước và từ két nước đến bồn cầu, giúp cấp nước cho quá trình xả. Đường ống thoát cũng nằm âm tường, dẫn chất thải từ bồn cầu ra ngoài.
- Hộp nút nhấn: Được lắp nối với két nước, hộp nút nhấn cho phép xả nước khi cần thiết. Có thể điều chỉnh với hai mức xả để tiết kiệm nước tùy theo nhu cầu sử dụng.
4.2. Phần lắp bên ngoài tường:
- Bệ ngồi: Đây là thân bồn cầu được thiết kế treo tường, không có chân đỡ, giúp phòng tắm trở nên thoáng và dễ dàng vệ sinh.
- Nắp bồn cầu: Phần nắp được gắn phía trên bệ ngồi, mang đến sự thoải mái và có thể có chức năng đóng êm để giảm tiếng ồn.
- Nút nhấn xả bên ngoài: Được lắp trên tường phía trên bồn cầu, nút nhấn xả có hai chế độ để người dùng tùy chọn, giúp tiết kiệm nước.
- Van nước: Van cấp nước cho phép đóng/mở nguồn nước đến bồn cầu để dễ dàng bảo trì hoặc sửa chữa khi cần thiết.
Bồn cầu treo tường TOTO
Cấu trúc này không chỉ giúp tối ưu diện tích mà còn mang lại vẻ đẹp hiện đại cho phòng tắm, đồng thời thuận tiện cho việc vệ sinh và bảo trì.
5. Nguyên lý hoạt động cơ bản của bồn cầu
Nguyên lý hoạt động của bồn cầu dựa trên hệ thống xả nước để cuốn trôi chất thải và làm sạch bồn cầu. Dưới đây là các bước hoạt động cơ bản của bồn cầu:
- Xả nước từ két nước: Khi người dùng nhấn nút xả, van xả trong két nước sẽ mở, cho phép nước từ két chảy mạnh xuống bồn cầu qua hệ thống lỗ thoát nước xung quanh lòng bồn. Dòng nước này tạo lực cuốn mạnh, giúp đẩy chất thải vào ống thoát.
- Tạo lực hút (siphonic action): Đa số các bồn cầu sử dụng nguyên lý siphon để tạo lực hút. Khi lượng nước trong bồn đủ lớn, nó sẽ tạo ra sự chênh lệch áp suất, kích hoạt hiện tượng siphon, đẩy nhanh chất thải và nước ra ngoài qua ống xả. Nhờ lực hút này, chất thải được cuốn trôi dễ dàng và nhanh chóng.
- Thoát chất thải qua ống xả: Khi nước cuốn chất thải vào ống thoát, nó sẽ dẫn chất thải xuống hệ thống thoát nước chính. Các bồn cầu hiện đại có thiết kế ống thoát đặc biệt giúp hạn chế tắc nghẽn và giảm thiểu tiếng ồn trong quá trình xả.
- Nạp lại nước vào két: Sau khi nước xả hết, hệ thống cấp nước sẽ tự động mở lại, cho nước chảy vào két nước để chuẩn bị cho lần xả tiếp theo. Bộ phao trong két nước sẽ kiểm soát mực nước, đảm bảo két luôn đầy đủ nước mà không bị tràn.
- Khóa van nước: Khi nước đạt đến mực cần thiết, phao sẽ đóng van nước để ngăn nước không chảy thêm vào két, duy trì mực nước ổn định.
Nhờ các nguyên lý trên, bồn cầu có thể hoạt động hiệu quả, xả sạch chất thải, đồng thời tiết kiệm nước và đảm bảo vệ sinh cho người dùng.
Cách bồn cầu hoạt động
6. Sử dụng loại bồn cầu nào tốt cho sức khoẻ
Theo các nghiên cứu khoa học, sử dụng bồn cầu xổm tốt cho sức khỏe hơn bồn cầu bệt vì tư thế ngồi xổm giúp đại tràng thẳng hàng, tạo điều kiện thuận lợi cho việc bài tiết dễ dàng và nhanh chóng hơn. Một vài ưu điểm có thể kế đến của bồn cầu xổm là:
Giúp giảm táo bón: Tư thế ngồi xổm giúp mở rộng trực tràng và giảm áp lực lên hậu môn, giúp phân dễ dàng di chuyển ra ngoài hơn.
Giảm nguy cơ mắc bệnh trĩ: Ngồi xổm giúp giảm áp lực lên các tĩnh mạch ở trực tràng, từ đó giúp giảm nguy cơ mắc bệnh trĩ.
Tốt cho hệ tiêu hóa: Ngồi xổm giúp kích thích nhu động ruột, từ đó giúp hệ tiêu hóa hoạt động tốt hơn.
Mặc dù bồn cầu xổm tốt cho sức khỏe hơn, nhưng bồn cầu bệt vẫn là loại bồn cầu phổ biến nhất hiện nay. Để sử dụng bồn cầu bệt tốt cho sức khỏe, bạn có thể áp dụng một số cách sau:
Đặt một chiếc ghế nhỏ dưới chân: Chiếc ghế này sẽ giúp nâng cao đầu gối của bạn và tạo ra một góc 35 độ giữa thân và đùi. Góc này giúp mở rộng trực tràng và tạo điều kiện thuận lợi cho việc bài tiết.
Không nên ngồi bồn cầu quá lâu vì có thể gây ra tình trạng trĩ.
Uống nhiều nước giúp làm mềm phân và dễ dàng di chuyển ra ngoài hơn.
Ăn nhiều chất xơ giúp tăng cường sức khỏe của hệ tiêu hóa và ngăn ngừa táo bón.
Tập thể dục thường xuyên giúp kích thích nhu động ruột và cải thiện sức khỏe tổng thể.
Bồn câu ngồi xổm tốt cho sức khoẻ hơn bồn cầu bệt
Các bài viết liên quan:
Hiểu rõ về cấu tạo của bồn cầu sẽ giúp bạn sử dụng và bảo quản thiết bị này một cách hiệu quả, kéo dài tuổi thọ sử dụng. Hãy dành thời gian tìm hiểu kỹ về các loại bồn cầu trên thị trường trước khi đưa ra quyết định mua hàng. Hy vọng những thông tin mà TOTO Tuấn Tú đã cung cấp trên đây đã giúp bạn hiểu rõ hơn về cấu tạo của bồn cầu.